Aptomat 1 pha là thiết bị điện quen thuộc, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống điện dân dụng và công nghiệp nhỏ khỏi các sự cố như quá tải, ngắn mạch hay rò điện. Với thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt và khả năng ngắt mạch nhanh chóng, chúng giúp đảm bảo an toàn cho người dùng và kéo dài tuổi thọ thiết bị điện. Bài viết dưới đây của VN Đại Phong sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết CB 1 pha là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động, các loại phổ biến hiện nay và ứng dụng thực tế trong đời sống.
Aptomat 1 pha là gì?
Aptomat 1 pha (hay còn gọi là CB 1 pha) là thiết bị đóng cắt tự động có chức năng bảo vệ mạch điện 1 pha – thường gồm dây pha (L) và dây trung tính (N) – khỏi các sự cố quá tải, ngắn mạch hoặc rò điện. Khi phát hiện dòng điện vượt ngưỡng an toàn, aptomat sẽ tự động ngắt mạch để tránh hư hỏng thiết bị và nguy hiểm cho người sử dụng.
Loại aptomat này thường được sử dụng trong các hộ gia đình, cửa hàng, văn phòng nhỏ, nơi hệ thống điện không quá phức tạp. Nhờ thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt và độ bền cao. Cầu dao tự động 1 pha trở thành lựa chọn phổ biến giúp đảm bảo an toàn và ổn định cho toàn bộ hệ thống điện dân dụng.

Cấu tạo
Aptomat 1 pha được thiết kế với cấu tạo đơn giản nhưng vô cùng chắc chắn, đảm bảo khả năng ngắt mạch nhanh và an toàn khi xảy ra sự cố điện. Dưới đây là các bộ phận chính cấu thành nên một CB 1 pha:
| Thành phần | Mô tả chức năng |
|---|---|
| Vỏ cách điện | Được làm từ nhựa chịu nhiệt, chống cháy, có nhiệm vụ bảo vệ các linh kiện bên trong và cách ly điện an toàn cho người dùng. |
| Tiếp điểm (tiếp xúc điện) | Là nơi đóng/ngắt dòng điện. Khi có sự cố, tiếp điểm tách ra để ngắt mạch, bảo vệ thiết bị. |
| Cơ cấu truyền động | Gồm tay gạt và lò xo, giúp người dùng thao tác bật/tắt thủ công hoặc tự động khi xảy ra sự cố. |
| Nam châm điện (cuộn dây) | Có nhiệm vụ phát hiện dòng điện tăng đột ngột (ngắn mạch) và kích hoạt cơ chế ngắt mạch tức thời. |
| Thanh lưỡng kim (bimetal) | Phát hiện dòng điện quá tải trong thời gian dài, giãn nở nhiệt và đẩy cơ cấu ngắt mạch hoạt động. |
Nhờ sự kết hợp giữa cơ cấu điện từ và nhiệt, Aptomat 1 pha có khả năng ngắt mạch chính xác, nhanh chóng và ổn định, giúp bảo vệ hiệu quả hệ thống điện trong gia đình hoặc công trình dân dụng.
Nguyên lý hoạt động
Aptomat 1 pha hoạt động dựa trên hai cơ chế bảo vệ chính: bảo vệ quá tải và ngắn mạch. Khi dòng điện trong mạch vượt quá giới hạn cho phép, thiết bị sẽ tự động ngắt nguồn điện để đảm bảo an toàn cho hệ thống và người sử dụng.
- Khi quá tải: Dòng điện tăng cao trong thời gian dài khiến thanh lưỡng kim (bimetal) nóng lên và giãn nở. Lực giãn này sẽ tác động vào cơ cấu ngắt, khiến aptomat tự động ngắt mạch để bảo vệ thiết bị điện.
- Khi ngắn mạch: Dòng điện tăng đột ngột tạo ra lực điện từ mạnh trong cuộn dây nam châm điện, kéo chốt ngắt cơ học làm ngắt mạch tức thời, ngăn chặn nguy cơ cháy nổ.
- Khi vận hành bình thường: Tay gạt ở vị trí ON, các tiếp điểm đóng, dòng điện được truyền tải ổn định qua mạch điện để cung cấp năng lượng cho các thiết bị.
Nhờ nguyên lý hoạt động thông minh và chính xác, Aptomat 1 pha đảm bảo bảo vệ toàn diện cho hệ thống điện dân dụng, giúp người dùng yên tâm sử dụng thiết bị điện một cách an toàn và hiệu quả.
-

Nguyên lý hoạt động CB 1 pha
Phân loại Aptomat 1 pha
Trên thị trường hiện nay, bộ ngắt điện 1 pha được sản xuất với nhiều chủng loại khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp nhỏ. Dưới đây là các phân loại phổ biến của cầu dao chống quá tải 1 pha 1 pha mà người dùng nên biết:
| Phân loại | Đặc điểm nổi bật | Ứng dụng tiêu biểu |
| CB 1 pha MCB (Miniature Circuit Breaker) | Kích thước nhỏ gọn, chuyên bảo vệ mạch khỏi quá tải và ngắn mạch ở mức điện áp thấp. | Hệ thống điện gia đình, cửa hàng, văn phòng. |
| CB 1 pha RCCB (Residual Current Circuit Breaker) | Có khả năng phát hiện và ngắt khi có rò điện, bảo vệ an toàn cho người sử dụng. | Các khu vực ẩm ướt như nhà tắm, nhà bếp. |
| CB 1 pha RCBO (Residual Current Breaker with Overload) | Kết hợp tính năng của MCB và RCCB, vừa bảo vệ quá tải, vừa chống rò điện. | Hệ thống điện tổng hoặc các thiết bị có yêu cầu cao về an toàn. |
Tùy theo mức độ tải điện và yêu cầu bảo vệ, người dùng nên lựa chọn loại aptomat 1 pha phù hợp để đảm bảo hệ thống điện hoạt động ổn định, tránh sự cố nguy hiểm và tiết kiệm chi phí bảo trì trong quá trình sử dụng.
Ứng dụng CB 1 pha trong cuộc sống
CB 1 pha được ứng dụng rộng rãi trong đời sống hàng ngày nhờ khả năng bảo vệ hệ thống điện an toàn, ổn định và hiệu quả. Với thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt, aptomat 1 pha phù hợp cho hầu hết các công trình dân dụng và thương mại hiện nay.
- Trong gia đình: Dùng để bảo vệ mạch điện chiếu sáng, ổ cắm, máy lạnh, tủ lạnh, máy giặt… giúp ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ hoặc rò điện.
- Trong cửa hàng, văn phòng: Đảm bảo hệ thống điện hoạt động ổn định, tránh hư hại cho thiết bị điện tử như máy tính, máy in, đèn chiếu sáng.
- Trong nhà trọ, chung cư mini: CB 1 pha thường được lắp đặt riêng cho từng phòng, giúp dễ dàng quản lý điện năng và tăng tính an toàn.
- Trong các công trình nhỏ hoặc thiết bị độc lập: Sử dụng cho hệ thống bơm nước, tủ điện tổng, hoặc các máy móc công suất nhỏ.
Nhờ tính linh hoạt và độ tin cậy cao, CB 1 pha trở thành thiết bị không thể thiếu trong mọi hệ thống điện dân dụng, góp phần đảm bảo an toàn, tiết kiệm và tiện nghi trong cuộc sống hàng ngày.


